Sadî-yi Şirazî Divanı

Sa’dî Şirazî, Fars edebiyatının tartışmasız en büyük söz ustalarından biridir. Ustaca ve çok akıcı kullandığı dil, bütün dizelerine ve cümlelerine serpiştirdiği aşk, sevgi ve gönül dili en üst düzeydedir.

 

Fars dilinin tartışmasız egemen bir söz ustası Sa’dî’nin hem nesirde ve hem de şiirde doruklarda rakipsiz kalan eserleri kendisinin “Söz ülkesinin hükümdarı” olarak nitelenmesine neden olmuştur. Bizzat kendisini de bunu en güzel şekilde dillendirmiştir:

 

Gerçeği korkusuzca söyleyemez kimse

Söz bir ülke, hükümdarı da Sa’dî kesinlikle

 

Başta Bostan ve Gülistan olmak üzere bütün eserleri alabildiğine ün kazanmış ve çok geniş coğrafyalarda yoğun okuyucu bulmuş ve beğenilerek okunmuştur.

 

Gerçekte Sa’dî’yi dünya çapında üne kavuşturan gazelleridir.

 

Aşk, sevgi, öğüt… gibi temalara yer veren gazelleriyle birçok gazel şairini de kıskandırmıştır.

 

Sa’dî’nin gazellerini sımsıcak tutan ve gönüllere konup yerleşmesini sağlayan aşk sadece insanın güzelliğine değildi.

 

Sakınganlığın ruhu, hakkın ergin nitelikleri de zaman zaman bu aşkın konuları arasına girmekteydi. Bu boyutlarından hareketle bazıları onun aşkının ve şiirinin tasavvufi ve aşkının da tamamıyla yüce evrenlere olduğunu düşünmelerine neden olmuştur.

 

Sadece gazellerinde değil diğer şiirlerinin çoğunda da doğaya aşkı, Tanrı’nın güzelliğinin cilveleri bolca gözlenmektedir. Bazı gazellerinde bu “tutkun aşık”, yerini her şeyden vazgeçmiş bir “arif”e bırakmaktadır. Ancak bu tür şiirlerinde de yine onun sözlerinde maddi aşk ve güzellik sevdası asla sönük kalmamakta yine ışıldamaktadır.